زاویه

داوود ناجی، فعال سیاسی در بخش دوم و پایانی مقاله خود برای افغانستان اینترنشنال، به جریان‌های مخالف طالبان پرداخته است. او در این مقاله می‌گوید اپوزیسیون طالبان به دلیل گستردگی و ترکیب متنوع، توانایی به چالش کشیدن طالبان را دارد اما به خاطر وابستگی بیرونی از اقدام عملی ناتوان است.

هیئتی بلندپایه از اوزبیکستان به رهبری جنرال قربانوف بخت‌یار، رئیس اداره امنیت ملی، جنرال مختاروف فرخ، معاون وی، و جنرال حسانوا سلیم‌جان، فرمانده نیروهای سرحدی این کشور، روز سه‌شنبه در سفری ویژه به کابل رفتند.

داوود ناجی، رئیس کمیته سیاسی جبهه آزادی افغانستان در مقاله‌ای برای افغانستان اینترنشنال، به موضوع مذاکره میان طالبان و جریان‌های مخالف پرداخته است. آقای ناجی در بخش نخست این مقاله می‌گوید که طالبان یک گروه مسلح و ایدئولوژیک است و باوری به گفت‌وگو و راه حل سیاسی ندارد.

در ماه‌های اخیر، ارتش پاکستان در عملیات علیه تحریک طالبان پاکستان و دیگر گروه‌های شبه‌نظامی، به‌طور گسترده‌ای از پهپادها استفاده کرده و تلفات شورشیان افزایش یافته است. شبه‌نظامیان نیز برای مقابله با ارتش، به خرید پهپادهای تجاری در افغانستان و ایران روی آورده است.

پس از آن که مقام‌های جمهوری اسلامی ایران اعلام کردند که در چهار ماه نخست سال جاری خورشیدی حدود یک میلیون مهاجر افغان از این کشور اخراج شده‌اند، پرسش‌های جدی درباره ماهیت اقامت این افراد مطرح شده است.

در هفته گذشته، دولت‌های عضو سازمان ملل متحد که نماینده اکثریت قاطع جامعه جهانی هستند، با اکثریتی چشم‌گیر قطعنامه‌ای تاریخی درباره افغانستان تصویب کردند. در این قطعنامه از طالبان و جامعه جهانی خواسته شده تا به ظلم و ستم علیه مردم و مهاجرین افغانستان پایان دهند.

سه فعال و پژوهشگر دیده‌بان حقوق بشر خواستار به رسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی به عنوان جنایت علیه بشریت شده‌اند. این فعالان تاکید کرده‌اند این اقدام پیامی قوی به همه کشورها خواهد داد که ساختارهای مبتنی بر تبعیض و خشونت علیه زنان، قابل پذیرش نیست.

در هر جنگ، گذشته از میدان‌های نبرد و ادعاهای ایدئولوژیک، یک میدان پنهان اما تعیین‌کننده وجود دارد: میدان اخلاق.

دادگاه بین‌المللی کیفری که در افغانستان به نام دیوان جزای بین‌المللی شهرت دارد، عالیترین نهاد در جهان است که مجرمان جنایات علیه بشریت را بر بنیاد حقوق بین‌الملل، به ویژه حقوق بشر بین‌الملل و حقوق بشرخواهانه بین‌الملل مورد تحقیق و پیگرد حقوقی قرار می‌دهد.

به رسمیت شناختن طالبان بازتاب گسترده خبری داشته است اما در سطح سیاسی به‌ جز چین، تمام کشورهای تاثیرگذار در مسئله افغانستان نسبت به این تصمیم روسیه بی‌تفاوتی یا سکوت اختیار کرده‌اند.

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، در جولای ۲۰۲۴، طالبان را به‌عنوان متحدان خود در مبارزه با تروریسم به رسمیت شناخت و بلافاصله پس از آن، فرایند حذف طالبان از فهرست سیاه مسکو آغاز شد.

به‌گزارش گاردین، مقامات جمهوری اسلامی در دیدار مخفی با مردخای موتی مامان، مرد ۷۲ ساله اسرائیلی، به او پیشنهاد داده بودند تا در ازای ۱۵۰ هزار دالر یکی از سه‌نفر، بنیامین نتانیاهو، یوآو گالانت، و یا رونن را ترور کند. موتی مامان اما خواستار یک میلیون دالر شده بود.

مقام‌های طالبان از تصمیم روسیه برای به‌ رسمیت‌ شناختن این گروه استقبال گسترده‌ای کرده‌اند، اما هنوز زود است که این اقدام را یک پیروزی بزرگ تلقی کنند.

روسیه به‌عنوان نخستین قدرت بزرگ جهانی طالبان را به‌‌گونه رسمی به‌ رسمیت شناخت. این خبر برای بسیاری از افغان‌ها چه در داخل و چه در خارج از کشور با موجی از خشم و انتقاد به همراه بود.

در تحولی مهم در سیاست منطقه‌ای، روسیه به‌عنوان نخستین قدرت جهانی، حکومت طالبان را به رسمیت شناخت. این اقدام، بن‌بست چهارساله در وضعیت سیاسی طالبان را شکست و احتمالا مسیر را برای شناسایی‌های مشابه از سوی برخی کشورهای منطقه هموار خواهد کرد.

روسیه طالبان را به رسمیت شناخت؛ اما این رسمیت‌شناسی ممکن است ارتباط چندانی با طبیعت حکومتداری طالبان نداشته باشد. سیاست‌های طالبان تغییر نکرده و به نظر نمی‌رسد که روسیه در طالبان ویژگی خاصی دیده باشد که باعث این اقدام شده باشد.

روسیه به‌طور رسمی امارت طالبان را به عنوان دولت مشروع افغانستان به رسمیت شناخت و نخستین کشوری شد که چنین اقدامی انجام می‌دهد.

در سال ۲۰۲۱ تصور می‌شد که روند دوحه مسیری را برای ایجاد نظامی با بنیاد وسیع‌ در افغانستان باز می‌کند، نظامی‌که در آن طالبان و سایر بازیگران سیاسی زمینه‌ساز تشکیل دولت مشروع و فراگیر شوند.